[CU-MOOC] หลักการพื้นฐานทางกฎหมายทั่วไป - บทสัมภาษณ์ ศ.ดร.อุกฤษ มงคลนาวิน

ตัวคอร์ส https://youtu.be/VQpPcllFJHk

สรุปบทเรียนสำคัญเกี่ยวกับกฎหมายและการดำเนินชีวิตได้ดังนี้ครับ:

1. ความสำคัญของกฎหมายและการเข้าถึงความรู้ กฎหมายมีความสำคัญต่อสังคมอย่างยิ่ง โดยมีหลักการสำคัญคือ บุคคลจะปฏิเสธความรับผิดโดยอ้างว่าไม่รู้กฎหมายไม่ได้ ดังนั้น การให้ความรู้ทางกฎหมายแก่ประชาชนด้วยภาษาที่เข้าใจง่าย (ไม่ใช่ภาษาทางกฎหมายที่ซับซ้อน) จึงเป็นเรื่องจำเป็น นอกจากนี้ กฎหมายยังเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวันของทุกคน ไม่ว่าจะเป็นนักกฎหมายหรือไม่ก็ตาม ควรศึกษาและทำความเข้าใจไว้

2. คุณภาพของกฎหมายและการบังคับใช้ บทเรียนสำคัญประการหนึ่งคือ กฎหมายที่ดีต้องมีพื้นฐานจากหลักการที่ถูกต้อง:

• การร่างกฎหมาย: ปัจจุบันพบปัญหาการแยกความผิดทางแพ่งและอาญาไม่ออก และมักใช้โทษทางอาญามาแก้ปัญหากระแสสังคม ซึ่งอาจทำให้กฎหมายผิดแผกไปจากที่ควรจะเป็น
• หลักนิติธรรม (Rule of Law): การปกครองในระบอบประชาธิปไตยต้องมีกฎหมายที่ดีและเป็นสากล
• ความยุติธรรม: แม้กฎหมายจะดี แต่หากผู้บังคับใช้กฎหมาย (เช่น ผู้พิพากษา อัยการ ตำรวจ) ปฏิบัติหน้าที่ไม่เที่ยงธรรม หรือใช้มาตรฐานที่แตกต่างกัน (หลายมาตรฐาน) ก็จะนำมาซึ่งความไม่สงบสุขในสังคม

3. หลัก 3 ประการสู่ความสงบสุข (นิติธรรม ยุติธรรม สันติธรรม) แหล่งข้อมูลระบุว่าประเทศที่เป็นประชาธิปไตยควรยึดหลัก 3 ประการนี้:

• นิติธรรม: ปกครองด้วยกฎหมายที่ดีและเป็นธรรม
• ยุติธรรม: มีการบังคับใช้กฎหมายที่ถูกต้องและเป็นมาตรฐานเดียว
• สันติธรรม: เมื่อสังคมมีความยุติธรรม สันติสุขและความผาสุกก็จะเกิดขึ้นตามมา

4. จิตสำนึกและหลักธรรมชาติ (บทเรียนสำหรับนักกฎหมายและประชาชน) บทเรียนที่ลึกซึ้งที่สุดคือการใช้ "หลักธรรมชาติ" ในการดำเนินชีวิต หากเราทำในสิ่งที่ถูกต้องตามทำนองคลองธรรม ไม่สร้างความเดือดร้อนหรือเสียหายให้ผู้อื่น เราก็จะไม่ทำผิดกฎหมายโดยปริยาย, การเป็นนักกฎหมายที่ดีเริ่มต้นได้จากการมี ความละอายใจ และคำนึงว่าการกระทำของเราทำให้ผู้อื่นเดือดร้อนรำคาญหรือไม่ โดยไม่จำเป็นต้องเปิดตำราดูทุกครั้งว่าอะไรผิดหรือถูก

สรุปสั้น ๆ: กฎหมายเปรียบเสมือน "กติกาของสังคม" ที่ทุกคนต้องรู้ แต่หัวใจสำคัญของการอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุขไม่ใช่แค่การทำตามตัวอักษรในกฎหมายเท่านั้น แต่คือการมี มโนธรรม ที่จะไม่สร้างความเดือดร้อนให้ผู้อื่น ซึ่งเป็นรากฐานของการเป็นพลเมืองและนักกฎหมายที่ดีครับ,